Στο Γυμνάσιό μας λειτουργεί από το σχολικό έτος 2015-2016 Όμιλος Ρητορικής, της τέχνης της αποτελεσματικής χρήσης της γλώσσας, στη γραπτή, την προφορική αλλά και την οπτική επικοινωνία.
Η συμμετοχή των μαθητών στα ρητορικά αγωνίσματα εξασκεί τις διανοητικές και εκφραστικές τους ικανότητες, με αποτέλεσμα την απόκτηση ευχέρειας και ετοιμότητας στον προφορικό λόγο ιδιαίτερα ενώπιον ακροατηρίου. Πιο συγκεκριμένα με τα μαθήματα ρητορικής ο έφηβος μαθαίνει:
● Να χειρίζεται τον λόγο ως μέσο έκφρασης της προσωπικής του ταυτότητας.
● Να συγκροτεί έγκυρους και αληθείς συλλογισμούς.
● Να επιχειρηματολογεί, να τεκμηριώνει τις θέσεις του και να πείθει μέσω του πολιτισμένου διαλόγου.
● Να φαντάζεται, να "ακούει", να κρίνει και να κρίνεται.
● Να μιλά με παρρησία ενώπιον ακροατών.
Στα μαθήματα ρητορικής εντάξαμε όλα τα είδη ρητορικών αγωνισμάτων.
Στο ρητορικό αυτό αγώνισμα οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και καλούνται να επιχειρηματολογήσουν υπέρ ή κατά ενός θέματος αναλαμβάνοντας τον ρόλο του Λόγου ή του Αντιλόγου μετά από κλήρωση. Τα θέματα αντλούνται κυρίως από την επικαιρότητα ή τα σχολικά βιβλία. Μερικά από αυτά που ασχοληθήκαμε είναι :
«Ο δάσκαλος πρέπει να αντικατασταθεί από τον υπολογιστή»
«Οι μαθητές πρέπει να χωρίζονται σε τμήματα ανάλογα με την επίδοσή τους»
«Οι γονείς πρέπει να καθορίζουν το επάγγελμα των παιδιών τους»
«Το γκράφιτι δεν είναι τέχνη»
«Δαπάνες για την εξερεύνηση του διαστήματος ή για την καταπολέμηση της φτώχειας στον πλανήτη κλπ»
«Οι χορηγοί διαφθείρουν τον αθλητισμό»
Β. Αυθόρμητος Λόγος
Είναι σύντομος, αυτοσχέδιος λόγος, στηριζόμενος κυρίως στη συνειρμική έκφραση. Οι μαθητές προετοιμάζουν το θέμα που τους έχει δοθεί και στη συνέχεια εκφωνούν τον λόγο με διάρκεια 2 έως 3 λεπτά. Τα θέματα αφορούν :
α) λέξεις ή οικείες έννοιες ( π.χ. μουσική , θάλασσα , φιλία, διαστημόπλοιο, θετική σκέψη………)
β) αυθόρμητες αντιδράσεις και σκέψεις
π.χ.
● Στο παραμύθι………………….θα έβαζα ένα άλλο τέλος….
● Αν μπορούσα να κάνω τρεις ευχές αυτές θα ήταν …………………
● Αν μπορούσα τον κόσμο να άλλαζα, θα …
γ) συναισθήματα ( π.χ. φόβος , χαρά, μελαγχολία…..)
Γ . Προτρεπτικός Λόγος
Ο προτρεπτικός λόγος αποτελεί προσχεδιασμένη ομιλία μέγιστης διάρκειας 6 λεπτών. Η ιδιαιτερότητά του συνιστάται στο ότι ο ομιλητής επιδιώκει να πείσει το κοινό για τη θέση που υποστηρίζει και όχι απλώς να ενημερώσει.
Κάποια από τα θέματα που δόθηκαν στους μαθητές μας είναι:
«Τα Μάρμαρα του Παρθενώνα ανήκουν στην Ελλάδα»
«Κλείσε τα μάτια στη διαφήμιση»
«Η αξία του ανθρώπου δε βρίσκεται στη γνώση που έχει, αλλά στις προσπάθειες που κατέβαλε για να τις αποκτήσει»
«Το περιβάλλον είναι το μόνο πράγμα που έχουμε όλοι ανάγκη»
«Έχουμε ανάγκη να παίζουμε περισσότερο»
«Σκέφτομαι, άρα υπάρχω » (Ντεκάρτ)
Δ . Εκφραστική Ανάγνωση
Οι μαθητές προσπαθούν να αποδώσουν ένα πεζό κείμενο με ζωντανό και εκφραστικό τρόπο, ανάλογο με το ύφος του κειμένου, που έχει ως στόχο την ανάδειξη ιδεών και συναισθημάτων. Στο τελευταίο αγώνισμα επιλέξαμε αποσπάσματα από τα βιβλία :
● «Ο μικρός πρίγκηπας » του Αντουαν ντε Σαιντ-Εξυπερυ
● «Αιολική γη» του Ηλία Βενέζη
●«Καπετάν Μιχάλης» του Νίκου Καζαντζάκη
●«Ματωμένα χώματα» της Διδώς Σωτηρίου
Εκτιμούμε, λοιπόν , ότι τα μαθήματα ρητορικής προετοιμάζουν σκεπτόμενους νέους , δημοκρατικούς πολίτες, πολιτισμένους ανθρώπους και διαμορφώνουν ολοκληρωμένες και συγκροτημένες προσωπικότητες.
